پرسشی از رئیس ایرانداک؛ چرا نام دانشگاه‌های ایران در فهرست ۱۰۰ دانشگاه برتر نیست؟
تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۸۶۰۵۲
محمد حسن‌زاده در مورد نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاهها اظهار داشت: رتبه‌بندی‌های دانشگاهها، چارچوب هایی هستند که موسسات متولی رتبه بندی برای مقایسه دانشگاهها در سطح جهان در پیش می گیرند. هر کدام از رتبه‌بندی‌ها رویکرد، معیارها، اهداف و ماموریت‌های خود را دارند. مثلا هدف اصلی برخی رتبه‌بندی‌ها معرفی دانشگاهها به دانشجوها است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: تمرکز نظام رتبه‌بندی کیو اس/ Q S هم روی کارفرماها و اشتهار دانشگاه‌هاست یا رتبه‌بندی لایدن/ Laiden بر بروندادهای پژوهشی و همکاری‌های بین‌المللی و رتبه‌بندی شانگهای بر دستاوردهای جهانی دانشگاهها مانند جوایز نوبل و فیلدز تاکید دارد. هر چند شباهت‌های زیادی بین معیارهای رتبه‌بندی وجود دارد. البته برخی رتبه بندی ها به حوزه‌هایی مانند دانشگاه سبز و غیره توجه دارند و معیارهای خاصی را به کار می‌گیرند.
هر نظام رتبه‌بندی رویکرد مشخصی دارد
رییس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) نتیجه گرفت: هر کدام از این رتبه‌بندی‌ها ماموریت و رویکردهای خود را دارند اما، استفاده از این رتبه‌بندی‌ها به خود ما بستگی دارد. بدیهی است که رتبه‌بندی‌ها برای سیاستگذاران کشور خاص رتبه‌بندی انجام نمی دهند. سیاستگذاران باید براساس اولویت‌ها و ماموریت‌های خود از رتبه‌بندی‌ها استفاده کنند.
وی یادآور شد: بهتر است بر اساس رتبه‌بندی‌ها بدانیم وضعیت دانشگاه‌های ما در مقایسه با همتایان خود در دنیا در چه سطحی قرار دارد و سپس، وضعیت آنها را با تصویر کلان خود از دانشگاهها مقایسه کنیم و ببینیم آیا دانشگاهها در مسیر رسیدن به این تصویر کلان حرکت می‌کنند یا نمی‌کنند؛ به همین دلیل ارزیابی‌های ملی نمی‌تواند صرفا از رتبه‌بندی حاصل شود یا به آنها بسنده کند. در ارزیابی‌ها از علم و فناوری، باید شاخص‌ها و چارچوب ارزیابی خود را داشته باشیم. ارزیابی‌های ما باید ریشه در برنامه‌های توسعه ما داشته باشند.
استاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه در مجلس شورای اسلامی افزود: دانشگاهها در برنامه‌های توسعه‌ای مانند برنامه ششم و برنامه هفتم توسعه، تکالیفی دارند. باید ببینیم چه چیزی دانشگاه‌های ما را به اهداف مدنظر نزدیک می‌کند. در دوره‌های مختلف دانشگاه ها رویکردهای گوناگونی را اتخاذ کرده‌اند که البته با تغییرات نسلی دانشگاهها در جهان همگرا بوده است. دانشگاه‌های ما از آموزش‌محور به پژوهش‌محور و اخیرا به دانشگاه‌های کارآفرین تغییر رویکرد داده اند؛ بنابراین، لازم است از داده‌های رتبه‌بندی‌ها برای فهم جایگاه دانشگاه‌های خود و ایجاد فضای لازم برای دستیابی به آنها بهره برداری کنیم.
وی با طرح این سوال که جایگاه رتبه‌بندی‌ها در این نظام کلی چیست؟ ادامه داد: جایگاه رتبه‌بندی‌ها این است که به ما نشان دهند دانشگاه‌های ما بر اساس شاخص‌هایی که این رتبه‌بندی‌ها در دنیا عرضه می‌کنند در چه سطحی قرار دارند. اینکه ما از رتبه‌بندی‌های جهانی چه تحلیلی داشته باشیم، به برنامه‌های ملی و سیاست‌های داخلی دانشگاهها بستگی دارد. رتبه بندی‌ها تنها یکی از منابع مدیران برای تصمیم‌گیری است نه همه آن ها. از سوی دیگر، رتبه‌بندی‌ها تنها یکی از ملاک‌ها برای قضاوت درباره دانشگاه هاست نه همه آن ها.
با توجه به اهمیت رتبه بندی‌ها، لازم است که اهتمام جدی برای مشارکت با آن ها وجود داشته باشد و دلیل این اهمیت، دو بُعد مهم را دربرمی‌گیرد: بُعد اول پرستیژ (اعتبار) ملی است که به عنوان کشوری که بیشترین دانشجو به نسبت جمعیت را بین کشورهای در حال توسعه دارد و حتی بین کشورهای توسعه یافته هم موقعیت بهتری دارد و حتما به عنوان کشوری که ظرفیت‌ها و تاریخ تمدن غنی در حوزه علم دارد، باید نقش و جایگاه خوبی در رتبه‌های بالای دانشگاهها داشته باشیم.
رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) ادامه داد: دلیل دوم، لزوم گرایش به بین المللی سازی هر چه بیشتر آموزش عالی ایران است. وقتی نگاه ما بین‌المللی سازی آموزش است و می‌خواهیم دانشجویان بین‌المللی کشور ما را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند، دانشجوها هم در نخستین گام رتبه دانشگاهها را انتخاب می‌کنند در گام نخست باید اهتمام داشته باشیم دانشگاه‌های ما به همان اندازه‌ای که دستاورد و جایگاه دارند در سطح بین‌المللی نشان داده شوند. این کار به افزایش دانشجوی بین‌المللی و ارتباطات علمی و در نهایت به افزایش رتبه منجر می‌شود و از آن مهم‌تر، علم و دانشگاه ها جهانی می‌شوند و مشارکت ما در دانش جهانی را افزایش می‌دهند.
روند حضور تعداد دانشگاه‌های ما همیشه صعودی بوده است
حسن‌زاده در مورد دلیل نبودن و ذکر نشدن نام برخی دانشگاهها مانند دانشگاه علامه یا برخی واحدهای دانشگاه آزاد در رتبه‌بندی‌های مختلف گفت: معمولا یک قاعده کلی وجود ندارد و در خصوص هر رتبه بندی باید به صورت اختصاصی صحبت کرد، همه دانشگاه‌های ما در رتبه‌بندی‌های جهانی حضور دارند و همیشه هم روند حضور تعداد دانشگاه‌های ما در رتبه‌بندی‌های جهانی صعودی بوده است. در سال ۲۰۲۳ هم نسبت به ۲۰۲۲ در همه رتبه‌بندی‌ها نرخ افزایشی تعداد دانشگاهها را تجربه کرده‌ایم و جایگاه دانشگاهها هم در رتبه‌بندی‌ها صعودی بوده است. در موارد معدودی هم نوسان داشته‌ایم و این هم طبیعی است؛ زیرا رقابت وجود دارد و اینکه دانشگاه‌های کشورهای دیگر هم مشغول فعالیت هستند و به این دلیل آن ها هم پیشرفت می‌کنند.
اینکه چرا دانشگاهی از ایران در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر وجود ندارد، به دو موضوع برمی‌گردد. نخست اینکه دانشگاه‌های ایران در ورود اطلاعات خود به سامانه‌های داده ضعیف عمل می کنند و در بسیاری موارد آنچه را که هستند، نمی‌توانند نمایش دهند و در جایی که به ورود اطلاعات نیاز است، داده‌ها به صورت مدون وجود ندارد و دوم دسترسی به اطلاعات دانشگاه‌های کشورهای دیگر برای رتبه‌بندی‌کنندگان نسبت به دانشگاه‌های ما سهل‌تر است.
وی گفت: البته ایرانداک آماده کمک و آموزش به همه مسئولان دانشگاهها برای ارتقای جایگاه در همه رتبه‌بندی‌ها و در همه شاخص‌ها است. هم اکنون نیز با برخی دانشگاه ها به صورت اختصاصی در حال همکاری هستیم.
حسن‌زاده با ارائه مثالی گفت: البته تاحدودی بر اساس کشور یا منطقه میزبان رتبه بندی نوع خاصی از سوگیری غیرقابل اجتناب شکل می گیرد. به عنوان مثال، وقتی یک نظام رتبه‌بندی در روسیه است، دانشگاه‌های روسیه بهتر و بیشتر در این نظام قرار دارند یا در اروپا که رتبه‌بندی انجام می‌شود، دانشگاه‌های اروپایی سهم بیشتری دارند و به همین شکل.
یعنی نزدیکی به منبع رتبه‌بندی کننده و ارائه داده‌ها در مجموع رتبه‌بندی اثر دارد. اما نکته مهم دیگراین است که دانشگاه‌های ما به نسبت دانشگاه‌هایی که در راس قرار دارند؛ حتی به لحاظ تاریخ، جوان‌تر هستند؛ بنابراین نمی شود دانشگاهی را که ۸۰ سال سن دارد با دانشگاهی که ۸۰۰ سال سن دارد، مقایسه کرد. اما رشد ما شتابان بوده است و باید این رشد را حفظ کنیم.
رییس ایرانداک در توضیح بیشتر در مورد رتبه‌بندی‌ها اظهار داشت: همه رتبه‌بندی‌ها سطحی از داده‌های عمومی را شامل می‌شوند و رتبه‌بندی‌های موضوعی ذیل رتبه‌بندی‌های جامع و فراگیر قرار می‌گیرند. یعنی رتبه‌بندی‌ها دسته بندی های جزئی تر و تخصصی تر نیز دارند. به عنوان مثال، ذیل موضوعات تخصصی مانند شیمی، فنی و مهندسی و غیره نیز رتبه بندی انجام می شود. رتبه‌بندی‌های فراگیر شاخص‌های عمومی‌تری را دارند؛ مانند شاخص نسبت استاد به دانشجو یا نسبت تولیدات علمی به اعضای هیات‌علمی که عمومی هستند. کلام آخر اینکه، در عین حال که قضاوت درباره دانشگاه ها را به رتبه آن ها محدود نمی کنیم، لازم است از داده های حاصل از رتبه بندی دانشگاه ها در مسیر ارتقای آموزش عالی خود بهره برداری کنیم که این امر نیازمند نگاهی جامع، ماموریت گرا و تعاملی است.
منبع: خبرگزاری ایرنامنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: رتبه بندی دانشگاه ها ایرانداک رتبه بندی ها دانشگاه های ما دانشگاه ها دانشگاه ها رتبه بندی دانشگاه ها رتبه بندی رتبه بندی داشته باشیم بین المللی شاخص ها داده ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۸۶۰۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فهرست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
به گزارش خبرنگار مهر، مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت فهرست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت ورودی های سال تحصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ و تحصیل با هزینه شخصی را اعلام کرد.
مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت یادآور شده است: «با توجه به عملکرد دانشگاه های موجود در لیست قبلی، چگونگی رعایت الزامات وزارت بهداشت، نحوه تعامل دانشگاه با دانشجویان ایرانی و با در نظر گرفتن سه نظام رتبه بندی معتبر بین المللی Times، QS و Shanghai ، لیست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت متبوع جهت ورودی های سال تحصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ در رشته های مرتبط با علوم پزشکی به شرح جدول پیوست اعلام می شود.
این لیست سالیانه مورد بازبینی و بازنگری قرار گرفته و در سال تحصیلی مذکور صرفاً دانشگاه‌های موجود در این لیست جهت ادامه تحصیل مورد تایید است.
مجدداً تاکید می شود بر اساس مصوبات شورایعالی ارزشیابی وزارت بهداشت، از سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۱، زمان شروع به تحصیل در دوره اصلی ( تاریخ ویزای معتبر، تاریخ خروج از کشور و تاریخ حضور و شرکت در کلاس‌های دوره اصلی، مطابق با برنامه سال‌تحصیلی دانشگاه مربوطه) ملاک مورد تایید بودن دانشگاه مطابق با لیست دانشگاه های مورد تایید اعلامی وزارت بهداشت است.
نظر به اینکه برخی دانشگاهها از جمله دانشگاه NEU قبرس و University of Medical Lodz لهستان، به دلیل عدم رعایت الزامات و استانداردهای مورد نظر وزارت بهداشت، بر اساس مصوبات شورایعالی برای سال تحصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ از لیست دانشگاه های مورد تایید خارج شده است، لذا متقاضیان ادامه تحصیل باید به این موضوع توجه داشته باشند که شروع به تحصیل در دوره اصلی در این دانشگاه ها و هر دانشگاه خارج از لیست مورد تایید، برای سال تحصیلی مذکور مورد تایید نیستند.
یادآور می‌شود از سال تحصیلی ۲۰۱۸-۲۰۱۷، تحت هیچ شرایطی امکان ارزشیابی مدارک دانش‌آموختگان از دانشگاه های خارج از لیست تایید وزارت بهداشت (دانشگاه غیرتایید) وجود ندارد.
همچنین بر اساس مصوبه دویست و پنجاه و هفتمین جلسه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ شورایعالی ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور از ورودی های سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۳ و بعد از آن، کل مدت تحصیل باید در دانشگاه مورد تایید بوده و امکان ارزشیابی مدارک دانش آموختگانی که قسمتی از دوره را در دانشگاه غیرتایید گذرانده‌اند، میسر نیست.
مجددا تاکید می شود کالج های وابسته به دانشگاه اصلی ذکر شده در لیست و شعب آن در سایر کشورها مورد تایید نبوده و مدارک صادره از آنها قابل ارزشیابی نیستند.»
این مرکز تاکید کرده است: داوطلبان تحصیل با هزینه شخصی در دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در خارج از کشور، برای برخورداری از هرگونه خدمات و تسهیلات قابل ارائه توسط این وزارت طبق ضوابط و مقررات مربوطه، باید در هنگام ارائه درخواست برای بهره مندی از خدمات مذکور، علاوه بر مستندات اعلام شده در آیین‌نامه‌های مربوطه، مدارک زیر که نشان دهنده تسلط لازم آنها به زبان خارجی کشور محل تحصیل است و توسط مراکز یا موسسات مورد تایید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی صادره شده است، را نیز ارائه کنند:
- برای کشورهای انگلیسی زبان: مدرک حداقل نمره ۶ برای آزمون IELTS General و یا نمره معادل آن در آزمون TOEFL (۶۰%-۷۸%)
- برای کشورهای روسی زبان: مدرک قبولی حداقل سطح A۲ (TBU: basic level) زبان روسی براساس آزمون TORFL
- برای کشور چین: مدرک حداقل نمره ۱۲۰ در سطح ۲ آزمون HSK
- برای کشورهای ترک زبان: مدرک سطح B۲ آزمون تومر(TÖMER): کسب مجموع نمره ۶۶ تا ۷۰
- برای سایر کشورها: مدرک زبان بر اساس شرط تعیین شده از سوی دانشگاه مورد تایید پذیرش دهنده
متقاضیان باید توجه داشته باشند:
«در صورتی که دانشگاه خارجی مورد نظر، قبولی و کسب حداقل نمره در آزمون زبان خاصی را معیار و شرط پذیرش قرار دهد، داوطلب ملزم است آن شرط را نیز (علاوه بر موارد فوق) احراز کند. در خصوص دوره های تحصیلات تکمیلی و PhD ، زبان غالب دانشگاه در دوره مربوطه ملاک است.
دوره های کالج، پادفک، Pre-Med،Foundation و ... که ممکن است برای ورود به برخی رشته ها و یا دانشگاه ها الزامی باشد، به عنوان دوره اصلی رشته دانشگاهی محسوب نشده و هیچگونه تسهیلات یا خدماتی برای شروع یا در طول این دوره ها از سوی وزارت بهداشت به متقاضیان ارائه نخواهد شد.
لیست دانشگاه‌های خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت ورودی های سال تحصیلی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ در این اینجا قابل مشاهده است.
کد خبر 6088206
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند